Het Onze Vader (10)

 

Vorige keer legde ik ‘Geef ons heden ons dagelijks brood’ als volgt uit: ‘Geef ons allemaal op de wereld elke dag brood’. Want zonder brood kan een mens niet leven. Nu deed Jezus over brood en leven eens een merkwaardige uitspraak: ’Niet alleen van brood zal de mens leven’. Een uitspraak die veel mensen in Nederland zullen beamen. Kerst ligt achter en Oud en Nieuw voor ons, gewoon brood heeft plaats moeten maken voor Kerststol en oliebollen. Niet alleen van brood zal de mens leven.

          Maar Jezus bedoelt iets anders met deze uitspraak die hij doet aan het begin van zijn ‘bediening’. Vlak voor hij er op uitgaat om wonderen te doen en toespraken te houden trekt hij zich een tijd terug in de woestijn om te bidden en te vasten als voorbereiding voor de taak die voor hem ligt. Na veertig dagen wordt hij echt hongerig en dan komt er die verleidelijke stem: ’Jij bent toch de Zoon van God? Jij kunt de stenen die hier liggen in brood veranderen, dat zul je straks aan de wereld laten zien, begin er nu maar mee om je eigen honger te stillen.’ Jezus doet dat niet, ik blijf het lastig vinden om uit te leggen waarom niet, maar hij wijst de verzoeker terecht met de woorden: ’Alleen van brood kan een mens niet leven, maar hij leeft van elk woord dat God spreekt.’ Het menselijk lichaam moet gevoed worden, de menselijke ziel ook. Beide hebben regelmatig brood nodig. Echt brood en geestelijk brood. Jezus noemt zichzelf notabene ‘Het brood voor de wereld’. Mensen die genoegen nemen met alleen brood om hun hongerige maag te voeden zullen vroeg of laat geestelijk verdorren en doodgaan. Met ‘Geef ons heden ons dagelijks brood’ worden twee dingen bedoeld: brood voor ons lichaam en uw woord voor onze ziel.

          ‘Spreek slechts een woord en mijn ziel zal gezond zijn’ (bewerking van Mattheus 8:8B)

Het Onze Vader (9)

 

‘Geef ons heden ons dagelijks brood’, is de volgende bede. ‘Verspil geen brood’ was mijn uitleg van ‘uw wil geschiede op aarde net zoals in de hemel’. Had Jezus dat misschien ook in gedachten toen hij de leerlingen ‘geef ons heden ons dagelijks brood’ liet bidden?’ Er staat niet ‘geef mij vandaag mijn dagelijks brood’, maar ‘geef óns’. Je moet dit dus niet alleen voor jezelf bidden maar ook voor een ander. Het is een meervoud. ’Geef ons allemaal ons dagelijks brood’.

Dagelijks brood hoort in Nederland bij het absolute minimum van het bestaan. Asielzoekers hebben recht op een ‘bed, bad en brood’. De meeste Nederlanders verlangen naar veel meer. Jezus zegt dat we om dit minimum mogen bidden en dat niet alleen voor onszelf. Dit gebed roept de vraag op of je je laat raken door de armoede en honger die op veel plekken in de wereld heerst. Doe jij daar iets aan? Geef jij iets weg van je eigen overvloed? Is dat een dagelijkse gewoonte van je? Of doe je dat alleen wanneer er op tv een inzamelingsactie is na een of andere ramp? Jezus zegt dat we elke dag om ‘óns’ dagelijks brood moeten bidden. Iemand die alleen zorgt voor zijn eigen natje en droogje heeft niet begrepen wat Jezus met ‘ons’ bedoelt.

‘Als iemand genoeg heeft om van te leven en ziet dat zijn broeder gebrek lijdt, maar zich verhardt en hem niet helpt, hoe kan Gods liefde dan in hem blijven?’ (1 Johannes 3:17 Het Boek)

Het Onze Vader (8)

 

‘Uw wil geschiede’ is een van de eerste beden van het Onze Vader. Jezus bidt het ook vlak voor zijn sterven: ’Vader, niet mijn wil, maar uw wil geschiede’. In de Bergrede voegt Hij er aan toe: ’Gelijk in de hemel alzo ook op aarde.’ In de hemel -de voor ons onzichtbare plek waar de Vader woont-  gebeurt altijd wat Hij wil. Op aarde is dat een heel ander geval, daar heeft de boze, de satan veel macht. Op de hemel heeft de satan geen vat meer want hij is er uitgegooid. (Openbaring 12:9) Jezus bidt: ’Laat het op aarde net zo toegaan als in de hemel.’ Hij weet hoe het er daar aan toe gaat, want Hij is uit de hemel naar de aarde gekomen.’ (Johannes 6:38)

Op allerlei manieren heeft Jezus de mensheid laten zien wat een hemels koninkrijk inhoudt. Dat is het rijk waar volkomen gerechtigheid heerst, waar niemand uitgebuit wordt, waar de armen niet weggedruk worden, waar het welzijn van de mens, welke mens dan ook maar, van belang is. Waar niemand honger heeft. In de evangeliën staan meerdere ‘wonderbare spijzigingen’ vermeld: Jezus die zorgt dat hele mensenmassa’s te eten krijgen. In een van die beschrijvingen staat hoe Jezus zijn leerlingen opdraagt om alle overgebleven brood en vis te verzamelen want niets mag verloren gaan. (Johannes 6:12)

Onlangs vroeg iemand mij of ik wist hoeveel voedsel er jaarlijks verspild wordt in Nederland. Ik wist het niet en ik schrok enorm. Het is twee miljard kilo! Veel van die kilo’s komen niet bij voedselbanken terecht omdat er geen opslagruimte of koelcentra ’s voor zijn. In Rotterdam is ‘Shareaty’ opgericht, een bedrijf dat er voor zorgt dat vrachtwagens vol voedsel, bestemd voor vernietiging, niet verloren gaat maar snel verwerkt wordt tot gezonde maaltijden die overal naar toe worden gedistribueerd. Op deze plek maak ik er reclame voor. Googel maar eens ‘Shareaty’.

          Ook Jezus liet geen voedsel verloren gaan, dat hoort blijkbaar bij de wil van de Vader!

Het Onze Vader (7)

Vorige week maakte ik de vergelijking met een verkiezingsprogramma. Daarbij draait het om de naam van de leider van een partij, een regeerakkoord en uiteindelijk het uitvoeren van een regeerprogramma. Aan dat laatste komt onze huidige regering nauwelijks toe en in de media klinkt het: “Wanneer gaan jullie nu iets doen?”

Jezus vraagt van zijn leerlingen ook drie dingen:

-      Kiezen voor de Vader in de hemel: Uw naam worde geheiligd.

-      Aanvaarden van diens regeerprogramma: Uw Koninkrijk kome.

-      Het uitvoeren daarvan: Uw wil geschiede.

Dat laatste is het moeilijkste. Maar Jezus is er in de Bergrede heel duidelijk over: je mag nog zo vaak de naam van de Vader en de Zoon over je lippen laten gaan, je mag nog zo hard roepen dat je achter hun beleid staat, als je niet bereid bent om te gaan doen wat de Vader vraagt stelt het allemaal niks voor. ‘Niet een ieder, die tot Mij zegt: Here, Here, zal het Koninkrijk der hemelen binnengaan, maar wie doet de wil van mijn Vader die in de hemelen is.’ (Matteus 7:21) Zo eindigt de Bergrede.

Ook voor Jezus zelf was dit het aller moeilijkste. In Matteus lees je hoe Hij overal enthousiast wordt ontvangen, hoe iedereen met Hem wegloopt, hoe Hij wonderen doet en mensen geneest van de vreselijkste ziekten. Het hele land bruist van energie. Maar dan komt -ongeveer op een twee derde van het boek- die zin: ’Van toen aan begon Jezus Christus zijn discipelen te tonen dat Hij naar Jeruzalem moest gaan en veel lijden van de zijde van de oudsten en overpriesters en schriftgeleerden….’  De leerlingen zijn ontsteld: Dat mag niet gebeuren. Maar Jezus wist dat dit de wil van de Vader was en Hij bidt in Getsemane: ’Niet mijn wil maar uw wil geschiede’.

 Na ‘uw naam worden geheiligd en uw koninkrijk kome’ komt  ‘uw wil geschiede.’ Niet als een of andere algemene boodschap voor de wereld, maar als iets wat iedere volgeling zelf in toepassing kan brengen. ‘Heer wat wilt U dat ik doe’, is het eerste wat Paulus bidt nadat hij tot bekering is gekomen. (Handelingen 22:10)

Het Onze Vader (6)

 

Na ‘Uw naam worde geheiligd’ komt ‘Uw Koninkrijk komen’ en daarna ‘Uw wil geschiede’. Die drie eerste beden, vragen, uitroepen of hoe je het maar noemen wilt hebben met elkaar te maken. Toen ik een paar dagen geleden naar het NOS nieuws keek zag ik opeens hoe.  

Tijdens en na verkiezingen zijn die altijd het hoofdonderwerp op de televisie. ‘Stem op mij!’, zo begint een campagne. En namen van politici tuimelen over je heen. Stem op Timmermans, stem op Wilders, stem op van der Plas. Dagelijks verschijnen politici op tv zodat mensen hen herkennen. Hun foto’s komen op billboards, hun naam moet bekendheid krijgen. Donald Trump in Amerika verkoopt dassen en petten met zijn naam erop, bekers en vlaggen en ga zo maar door. Er is een hele ‘Trump’ industrie om de naam van Trump bekend te maken. Kosten noch moeiten worden gespaard. Een verkiezingscampagne begint met het eren van een naam. ‘Uw naam worde geheiligd’, zegt Jezus.

Wanneer een (politiek) leider een maal gekozen is wordt van hem verwacht dat hij gaat regeren. Mensen stemmen niet op Wilders omdat ze dat wel een mooie naam vinden maar omdat ze achter zijn regeringsbeleid staan. PVV leiders kunnen niet wachten totdat Wilders zijn plannen werkelijk gaat uitvoeren. Laat het koninkrijk van Wilders maar komen! ‘Uw Koninkrijk kome: laat het koninkrijk van de Vader in de hemel maar komen.’ De Bergrede (in Mattheüs 5-7) zou je het verkiezingsprogramma van Jezus en de Vader kunnen noemen. Daar zet Jezus zijn manier van regeren uiteen. Teveel om hier in een paar zinnen op te noemen. De moeite waard om vaak te lezen, om scherp te blijven, want het regeringsbeleid van de Vader staat haaks op dat van veel wereldleiders.

 ‘Zalig de armen (van geest) want van hen is het Koninkrijk van de hemel’,(Matteus 5 NBG) zo begint het regeringsbeleid van de Vader. De armen van deze wereld krijgen er een prominente plaats. Een plaats die hen bijna nooit gegund wordt door wereldse leiders. Tijdens de klimaattop in Bakoe liepen veel arme landen weg van de onderhandelingstafel omdat er niet naar hun behoeften werd geluisterd. In de koninkrijken van de wereld hebben rijken landen de macht. Maar iedere keer als iemand bidt ‘Uw koninkrijk kome’ is dat een gebed om ruim baan te maken voor de armen in deze wereld.

 

Het Onze Vader (5)

 

‘Onze Vader, die in de hemelen zijt’, onzichtbare Vader van wie ik toch een beeld heb vanwege Jezus uw Zoon, schreef ik vorige week.  ‘Uw naam worde geheiligd’: zo gaat het  verder. Mensen die thuis zijn in de bijbel en/of regelmatige kerkgangers zullen in deze zin iets herkennen van een belangrijke zin in de Tien Geboden: ’Gij zult de naam van de Here uw God, niet ijdel gebruiken.’

-     - De naam van de Here God niet ijdel gebruiken.

-      -De naam van de Vader in de hemel heiligen.

Zo komen het Oude en het Nieuwe Testament samen in het Onze Vader waar Jezus als het ware nog een schepje boven het ‘niet ijdel gebruiken van de naam van God’, doet. Vloeken is ijdel gebruiken van Gods naam. ‘God verdomme’, roepen zullen kerkmensen niet zo vaak doen, het opschrijven er van kostte me al moeite. Te pas en te onpas de naam ‘Jezus’ uitspreken is net zoiets. Dat doet een gelovige/kerkmens niet. Maar ‘uw naam worde geheiligd’ gaat veel verder dan ‘uw naam mag niet als een vloek worden gebruikt’. De Tien Geboden zijn bijna allemaal verboden, zeggen wat niet moet: niet vloeken in dit geval. Jezus zegt in de Bergrede, in het Onze Vader, wat we wél moet doen met Gods naam: heiligen! Iets heiligen betekent iets apart zetten omdat het heel waardevol is, iets eren omdat dat het waard is. Jezus zelf heiligde de naam van zijn Vader heel vaak. Als Hij een of ander wonder had gedaan en de mensen hem daarvoor prezen zei Hij: ’Besef wel dat ik dit alleen kan doen vanwege de Vader die mij daarvoor de kracht geeft.’ Jezus streek nooit zelf met de eer maar gaf die altijd terug aan zijn Vader.

Jaren geleden ging ik naar een concert van Elly en Rikkert waarna ik naar voren ging om hen te bedanken want ik was enorm geraakt. Toen ik dat tegen Elly zei stak ze haar hand op en keek naar boven. Ik begreep wat ze bedoelde, ze wilde God de eer geven. Ik vond dat destijds een beetje overdreven maar nu besef ik dat juist dit ‘het heiligen van de naam van de Vader’ is.          

Het Onze Vader (4)

Waarom zegt Jezus toch dat we God moeten aanspreken als Vader? Zo eindigde ik. Voor veel mensen roept ‘vader’ geen fijn beeld op. Ook Jezus leerlingen wisten niet wat ze zich bij ‘Vader’ moesten voorstellen en eentje van hen vraagt hem daarom: ‘Heer, laat ons zien wie de Vader is!’ Waarop Jezus tegen hem zegt: ’Filippus, ik ben al zo lang bij jullie. Ken je mij nog steeds niet? Jij zegt: ’Laat ons de Vader zien’. Maar als je mij gezien hebt, dan heb je ook de Vader gezien.’ (Johannes 14)

De Vader die wij mogen aanbidden is iemand die op Jezus lijkt. En wat je ook over Jezus kunt beweren, één ding is zeker: Jezus was een goed mens. Hij was rechtvaardig, eerlijk, niet racistisch, liefdevol, wijs, vol ontferming, zachtmoedig en nederig en ga zo maar door. Een mens zoals er maar weinig zijn op aarde. Een mens die altijd het goede voorhad met zijn medemens. De Vader is zoals ik, zegt Jezus, maar daarmee is nog niet alles gezegd. Hij is ook de Vader in de hemel. Jezus liet iets van de Vader op aarde zien, maar de Vader is in de hemel, een plek die voor het menselijk oog niet zichtbaar is, een plek vol licht en heiligheid en goedheid. En als wij tot deze Vader bidden mogen we weten dat Hij net zo liefdevol is als Jezus was toen Hij op aarde was en dat Hij vanuit de Hemel op ons let om zien of het wel goed met ons gaat. De Vader in de hemel heeft het goede voor met zijn kinderen op aarde. Daarvan mogen we zeker zijn. 

Het Onze Vader (3)

 

 “Kun je bidden eigenlijk wel leren? Is bidden niet iets heel persoonlijks?” Met die vraag ben ik begonnen. En op die vraag geeft Jezus niet alleen antwoord; in alles wat hij over bidden leert benadrukt hij dat bidden persoonlijk is en moet blijven. ‘Sta niet in de synagogen of op de hoeken van pleinen te bidden, om het de mensen te laten zien, maar ga naar je binnenkamer, sluit de deur en bid…’ Alle Nederlandse huizen hebben minstens één kleine binnenkamer: een toilet. Privéplek bij uitstek, uitgekozen plek om te bidden, je ogen te sluiten, je te uiten, desnoods in stilte. Tegen de Samaritaanse vrouw, die met hem een gesprek voert over bidden zegt Jezus dat God op zoek is naar mensen die hem heel persoonlijk, heel eerlijk, zonder dat er anderen bij zijn, benaderen. “De waarachtige bidders zullen tot de Vader bidden in geest en in waarheid; want de Vader zoekt zulke aanbidders.”

God is als een Vader, onthult Jezus aan haar. Zal zij zich daarover verwonderd hebben? Hebben de leerlingen aan wie Hij het Onze Vader leerde dat verbaasd aangehoord? Op het moment dat Jezus met hen in gesprek raakt blijft hij dat maar herhalen, maar liefst twaalf keer noemt Jezus God Vader in Mattheus 6. Misschien weet jij niet beter dat God als een Vader is, voor de Joden was dat helemaal niet vanzelfsprekend. God is voor hen de Eeuwige, de Almachtige, de Heilige, de Here der Heren en ga zo maar. Slechts ongeveer tien keer wordt God Vader genoemd in het Oude Testament. Het Nieuwe Testament, in omvang veel kleiner dan het Oude, spreekt honderden keren over God als Vader en voor Jezus is het begrip Vader het allerbelangrijkst.

Niet ieder mens krijgt een warm gevoel als het over de aardse vader gaat. Het is eerder omgekeerd, veel mensen willen niets meer met hun vader te maken hebben als ze op eigen benen staan: ‘Die man heeft me zoveel aangedaan, ik mocht nooit mezelf zijn bij hem, ik haat hem.’ Als pastor hoor ik dat minstens net zo vaak als het omgekeerde.

Waarom zegt Jezus toch dat we God moeten aanspreken als Vader?     

Het Onze Vader (2)

 

Het Onze Vader staat twee keer in het Nieuwe Testament: In Mattheus 6 en in Lucas 11. Lucas heeft een korte versie en Mattheus een langere. In Mattheus is het Onze Vader een onderdeel van de Bergrede, het onderwijs dat Jezus op een berg gaf, over van alles en nog wat. In die rede is Jezus er heel duidelijk over dat bidden iets is dat je moet leren. En dat niet alleen: bidden kun je ook op een verkeerde manier doen. Voordat Jezus zegt hoe bidden wel moet is hij er heel uitgebreid over hoe bidden niet moet. Je moet niet bidden als een huichelaar en ook niet als een heiden. Twee woorden die wij niet zo vaak meer gebruiken. Met huichelaars worden schijnheiligen bedoeld: mensen die zich van buiten mooier voordoen dan ze van binnen zijn. Au….Ben ik eigenlijk niet zo iemand? Ik zet toch ook altijd mijn beste beentje voor naar buiten toe. Anderen hoeven toch niet te weten hoe ik er echt van binnen aan toe ben? En heidenen zijn mensen die een andere God hebben dan de God van de bijbel. En om het nu heel dichtbij te brengen: je vermogen, je carrière of je intelligentie kunnen heel makkelijk een afgod worden. Opnieuw: Au…

          ‘Gij zult de Here uw God liefhebben met geheel uw hart en geheel uw ziel en gehaal uw kracht en uw naaste als u zelf?’, vraagt God. Ik weet het. Maar doe ik het ook? Als ik iets anders meer liefheb dan God dan ben ik eigenlijk een heiden. En als ik op Facebook een hele andere versie van mezelf laat zien dan de eerlijke werkelijkheid, ben ik een huichelaar.

          Oef, het valt allemaal niet mee. En dan zijn we nog niet eens met het Onze Vader begonnen. Toch is dit voorwerk noodzakelijk. (Wordt vervolgd)  

Het Onze Vader (1)

 

 ‘Het Onze Vader (1)’: dat belooft wat denk je misschien. Dat klopt want het is mijn plan om een serie te schrijven over het Onze Vader. Het gebed dat zelfs voor een kind makkelijk uit het hoofd te leren is. Het gebed dat we in de kerk vaak met zijn allen hardop uitspreken. Het gebed dat Jezus aan zijn leerlingen leerde toen ze Hem vroegen: ’Heer, leer ons bidden zoals Johannes (de Doper) dat ook aan zijn leerlingen leerden.’ Waarom zouden ze dat hem gevraagd hebben? Wisten ze niet hoe ze moesten bidden? En kun je bidden eigenlijk wel leren? Is bidden niet iets heel persoonlijks? En doet iedereen dat niet op zijn eigen manier? Iedereen heeft toch ook zo zijn eigen moeiten en behoeften?

Jezus’ leerlingen maakten van alles en nog wat met hem mee. Het ene na het andere wonder gebeurde er. Ook zagen ze hoe Jezus vaak alleen in de stilte bad. Zouden ze het ene met het andere in verband hebben gebracht? Vaak sprak Jezus na een wonder dit gebed uit: ’Vader, ik dank U dat U mij verhoord hebt’. Verlangden die leerlingen ook naar gebedsverhoringen? Verlangen wij daar niet allemaal naar?

‘Ik bid niet meer want volgens mij komen mijn gebeden niet verder dan het plafond’, vertelde onlangs iemand mij. Ze was teleurgesteld in God, ze had nog nooit een echte gebedsverhoring meegemaakt. Misschien lijk jij  wel op haar en vraag je je ook af waarom God jouw gebeden maar niet lijkt te verhoren. In dat geval heb je het nodig om te leren hoe je moet bidden. En het zou zo maar kunnen dat het Onze Vader ook voor jou precies het gebed is dat je nodig hebt. Ik geloof dat de mensheid nog niet is uitgedacht over de hoogte en de diepte en de breedte van dit gebed. En daarom waag ik me er aan om een serie te maken. Hoeveel blogjes er zullen volgen is zowel voor jou als voor mezelf een verrassing.

Iets nieuws?

“Alle Atheners nu en de vreemdelingen, die zich daar ophielden, hadden voor niets anders tijd over dan om iets nieuws te zeggen of te horen.” (Handelingen 17:21)

 ‘Daar’ is de markt in Athene, meer dan twintig eeuwen geleden. Het had ‘hier’ in de Aldimarkt in de Westereen kunnen zijn. Niets is zo aantrekkelijk voor een mens als een nieuwtje: ’Heb je het al gehoord? Die en die is geboren, geslaagd, getrouwd, gescheiden, gestorven…’ Op tv wordt ook nieuws verteld. ‘Even naar het nieuws kijken’, zei mijn vader altijd. Mijn schoonvader noemt het ‘even kijken of de wereld nog bestaat’. De wereld bestaat nog steeds, dat ziet hij  om zich heen, maar van wat er zich in andere delen van de wereld afspeelt wil hij ook op de hoogte blijven. Het nieuws op tv gaat af en toe over geboortes en overlijdens maar meestal over rampen en oorlogen.

‘Iets nieuws’: het is nog altijd in trek bij de mensheid, maar het gaat steeds over dezelfde dingen. In Nairobi gaat nieuws op tv voornamelijk over de landelijke politiek en omdat de corruptie daar weelderig tiert is er altijd wel iets opzienbarends over een of andere politicus te vertellen. Maar zijn politieke schandalen iets nieuws of is het een herhaling van steeds weer hetzelfde?

De apostel Paulus reisde na zijn bekering in de wereld rond om overal echt ‘iets nieuws’ te vertellen: “God dan verkondigt, met voorbij zien van de tijden der onwetendheid, heden aan de mensen, dat zij altijd overal tot bekering moeten komen. Want Hij heeft een dag bepaald, waarop Hij de aardbodem rechtvaardig zal oordelen door een man, die Hij aangewezen heeft, waarvan Hij voor allen het bewijs geleverd heeft door Hem uit de doden op te wekken.”(Handelingen 17:30,31)

Dit is de hoop waar de kerk van Jezus Christus uit leeft. Het geloof dat er eens aan alle corruptie en oorlog en onrechtvaardigheid op aarde een einde zal komen. Want God heeft bepaald dat de meest rechtvaardige man die ooit in de wereld leefde, die wereld zal oordelen. Het geweldigste nieuws dat de wereld ooit hoorde.    

Kwetsbaar

 

Als ik, om wat voor reden dan ook, een bemoediging nodig heb grijp ik vaak naar de bijbel. En dan is er één gedeelte dat me altijd weer een hart onder de riem steekt: het begin van Jesaja 43. ‘Vrees niet, want Ik heb je verlost, Ik heb je bij je naam geroepen, je bent van Mij.’ Het is de Here God die aan het woord is tegen Israël, dat kleine volkje te midden van de grootmachten in het Midden Oosten. Ik pas de tekst altijd toe op mezelf, een nietig mensje dat het soms moeilijk vindt om zich staande te houden. En elke keer weer fluistert dit gedeelte me toe dat ik er niet alleen voor sta, dat de Here God me zal helpen en ik dwars door allerlei beproevingen staande zal blijven.

          Vorige week was het opnieuw zover. Ik was net wakker en met een slaperig hoofd las ik ‘omdat je kwetsbaar bent in mijn ogen…’ Ik knipperde met mijn eigen ogen: stond dat daar echt? Wist God hoe kwetsbaar ik me voelde? Waarom had ik dat nog nooit eerder gelezen? Toen mijn ogen opnieuw over de pagina gingen schoot ik in de lach. ‘Omdat je kostbaar bent in mijn ogen’, las ik. Er staat niet kwetsbaar, maar kostbaar en met maar een paar letters verschil, is dat een heel ander woord. Of toch niet? Wat kostbaar is, is ook vaak kwetsbaar. ‘Voorzichtig!’, riep mijn moeder als ik haar kostbare beeldjes afstofte. Die beeldjes hadden haar veel gekost, ze mochten niet breken.

          Wanneer ik me klein en kwetsbaar voel, zoals deze morgen, zie ik daar niks kostbaars in. Kostbaar voel ik me op grootse dagen als ik het leven aan kan. Maar de God van de bijbel ziet dat blijkbaar anders. Juist kleine en kwetsbare mensen zijn kostbaar voor Hem omdat zij veel sneller bij Hem aankloppen voor hulp en bescherming. Die Hij altijd wil geven aan wie vraagt, zoekt en klopt…

Gedenkdag

 

Gedenkdagen hebben we allemaal, als individu, als volk, als wereld. Als ik zeg ‘9-11’ weet iedereen meteen wat ik bedoel: de terroristische aanslag op het World Trade centrum in New York op 11 september 2001. Twee maanden voor die torens vielen viel ik van mijn fiets, een gedenkwaardig moment en ommekeer in mijn persoonlijk leven.  

7 oktober 2023 is vandaag precies een jaar geleden en die datum zal in de geschiedenis ook niet gauw vergeten worden. Voor Bernard is 7 oktober al zijn hele leven gedenkwaardig want het is zijn verjaardag. Voor het land Israël zal 7 oktober voor altijd verbonden blijven met de terroristische aanslag in een kibboets in het noorden. Vandaag wordt die dag met nadruk herdacht in Israël. Daar geen feestdag maar een dag vol rouw.

Iemands geboortedag herdenken we liever dan iemands sterfdag. Toch zal  ik 10 november 2020 en 29 juni 2024 niet gauw vergeten: de sterfdagen van mijn vader en mijn moeder. Op onze kalender staan beide data vermeld en hoe langer het allemaal geleden is, hoe intenser de herinneringen worden.

‘Doet dit tot mijn gedachtenis’, sprak Jezus bij het laatste avondmaal dat hij vierde met zijn leerlingen. Hij wilde dat dat moment door de eeuwen herdacht zou worden. Niet een keer per jaar maar ‘zo dikwijls gij dit brood eet en deze beker drinkt, want deze beker is het nieuwe verbond in mijn bloed.’ Wereldwijd wordt Jezus geboortedag gevierd, met Kerst. Hijzelf wilde dat zijn leerlingen zijn sterfdag zouden herdenken en dat niet alleen als een dag van rouw. Want Jezus sterven als een offerlam is de mijlpaal die Joden en Christenen verbindt. Het Oude Verbond was tussen God en Israël. Het Nieuwe Testament is tussen God en de hele wereld. ‘Opdat een ieder die in Hem gelooft niet verloren ga maar eeuwig leven hebbe…’

Hypocrisis

 

Wat een rare titel denk je als lezer wellicht. Dat klopt, het is een titel die ik zelf verzonnen heb. Het woord bestaat niet, een ander woord met maar een letter verschil bestaat wel: hypocrisie. Maar dat komt later.

          Asielcrisis is een woord dat ook niet bestaat, het komt (nog) niet voor in het Nederlands Woordenboek. Maar je tuimelt er inmiddels overheen in de krant en op de sociale media. Het woord is bedacht door een politieke partij die als mening heeft dat het aantal asielzoekers in Nederland uit de pan groeit. ‘Wij kunnen de stroom vluchtelingen niet meer aan.’ ‘Voor ons zijn er geen woningen, maar voor asielzoekers wel.’ ‘Nederland is van de Nederlanders en dat moet zo blijven.’ Wanneer je dit maar vaak genoeg leest zou je er bijna in gaan geloven, maar het is de vraag of deze uitspraken kloppen. Wist je bijvoorbeeld dat:

-      Er in dit jaar meer buitenlandse studenten dan asielzoekers in Nederland zijn gekomen? (En Nederlandse studenten die een kamer zoeken hebben daar inderdaad onder te lijden.)

-      Er eind 2023 237.767 vluchtelingen in Nederland waren? ( volgens UNHCR (= de VN)

-      Er op dat moment tussen de 500.000 en 600.000 caravans en campers in Nederland stonden?

Ik wist het niet, maar het zette me aan het denken. Aan de ene kant zoeken er meer vluchtelingen dan ooit een veilig onderkomen in Nederland. Aan de andere kant bezitten steeds meer Nederlanders een tweede onderkomen. Is het misschien onze welvaart die wij niet willen delen met iemand die huis en haard heeft moeten verlaten?

De aantallen vluchtelingen in de wereld zijn zo groot dat je terecht kunt spreken van een vluchtelingencrisis. Een vluchteling is iemand die asiel zoekt en totdat hij dat krijgt heeft hij een crisis. Het woord asielcrisis gaat over hem. Als Nederlands politici beweren dat er in Nederland een asielcrisis is dan misbruiken ze het woord. Er is hoogstens een asielprobleem waar zo snel mogelijk een oplossing voor gevonden moet worden. Het is hypocriet om te beweren dat er te weinig asielplekken zijn, terwijl de waarheid is dat we ze niet willen creëren. Er is geen asielcrisis maar wel een hypocrisis.

Verwachting

Het speelt zich af zes-en veertig jaar geleden. Ik was twintig en reed op de fiets door de binnenstad van Groningen. Ik was zenuwachtig, de inmiddels herkenbare zenuwachtigheid voorafgaande aan een tentamen. Het tentamen, historische pedagogiek, was mondeling. De professor die het tentamen af zou nemen was in mijn beleving een opa, een oude man van in de zestig.
Hij imponeerde me en ik wist dat ik wel wat langer had kunnen studeren op dit tentamen. Links en rechts zoefden auto’s en andere fietsen me voorbij en ik vroeg me af of er nog meer mensen op weg waren naar een tentamen. Studeren vond ik leuk, maar de uren vlak voor een tentamen konden me gestolen worden.

          En toen schoot het opeens door met heen: ’Als God voor ons is, wie zal tegen ons zijn’.
Waar die gedachte vandaan kwam weet ik niet maar nog nooit eerder had ik zoiets vlak voor een tentamen bedacht. En het bleef zich maar herhalen in mijn hoofd: ’Als God voor ons is, wie zal tegen ons zijn.’ Toen ik aangekomen was op de plek van bestemming en mijn fiets op slot deed was het nog niet afgelopen: ’Als God voor ons is, wie zal tegen ons zijn.’ Ik wist niet eens waar het precies in de bijbel stond. Een paar maanden eerder was ik zelf een gelovige geworden en echt in de bijbel gaan lezen. Een tekst die zomaar kwam bovendrijven op een alledaags moment was een hele nieuwe ervaring. Ik klom de trappen op naar de professor en nog liet die tekst me niet los.
Toen ik naar binnenstapte wist ik het: De Here God Zelf staat achter mij, Hij wil mij ook door dit tentamen heen helpen. En ik slaagde, hoewel ik nog steeds niet genoeg had geleerd. Het voelde als een knipoog van God en het was voor de eerste keer dat ik – onverwacht- mocht meemaken dat God een Helper wil zijn.

          ‘Verwachting’, schreef ik bovenaan dit stuk. Verwachting is dat wat je denkt of hoopt voor de toekomst, dichtbij of veraf. Mijn verwachting voor dit tentamen was dat ik waarschijnlijk zou zakken. Die verwachting had ik berekend: ik had niet voldoende gestudeerd. Met als gevolg dat ik zou zakken. Soms valt een verwachting gewoon uit te rekenen. Petrus, een van Jezus’ leerlingen, maakte ook mee dat een mens soms hele verkeerde verwachtingen kan hebben. Na een nacht vissen op het meer van Galilea kwam hij teleurgesteld aan wal, er was niks gevangen. Jezus zag die teleurstelling en zei dat hij aan de andere kant moest gaan vissen. Op klaarlichte dag, op een plek waar Petrus nog nooit eerder gevist had. Zijn verwachting zal niet groot geweest zijn. Toch deed hij wat Jezus zei en maakte het wonder van zijn leven mee: zoveel vis dat er nog een boot aan te pas moest komen.

        Verwachtingen: we hebben ze allemaal. Rekenen op een God die voor verrassingen kan zorgen is een keuze die we elke dag opnieuw mogen maken.